ระบบไฟฟ้า 3 เฟส เป็นกลไกสำคัญที่ขับเคลื่อนอุตสาหกรรมขนาดใหญ่ แต่หลายคนยังสงสัยว่า ระบบไฟฟ้า 3 เฟสคืออะไรกันแน่ และช่วยประหยัดไฟได้จริงไหม บทความนี้จะพาคุณไปทำความรู้จักกับระบบไฟฟ้า 3 เฟส หลักการทำงาน และข้อดีที่ทำให้ระบบนี้เป็นทางเลือกยอดนิยมในภาคอุตสาหกรรม
ระบบไฟฟ้า 3 เฟสคืออะไร
ระบบไฟฟ้า 3 เฟส หรือระบบไฟฟ้า 3 เฟส 4 สาย คือระบบส่งจ่ายพลังงานไฟฟ้าที่ประกอบด้วยสายไฟทั้งหมด 4 เส้น ได้แก่ สายไฟหลักหรือสายไลน์ 3 เส้น ซึ่งเป็นสายไฟที่มีกระแสไฟฟ้าไหลเวียนอยู่ตลอดเวลา และสายนิวทรอล (Neutral Line) ที่ไม่มีกระแสไฟฟ้าไหลผ่านอีก 1 เส้น โดยแรงดันไฟฟ้าระหว่างสายไลน์อยู่ที่ 380-400 โวลต์ ส่วนแรงดันระหว่างสายไลน์กับสายนิวทรอลอยู่ที่ 230-250 โวลต์ และมีความถี่ 50 เฮิรตซ์
ระบบไฟฟ้า 3 เฟสเหมาะสำหรับเครื่องจักรขนาดใหญ่ที่ต้องการกำลังไฟฟ้าสูงและต่อเนื่อง เช่น มอเตอร์ในโรงงานอุตสาหกรรม หรือระบบปรับอากาศในอาคารขนาดใหญ่
หลักการทำงานของระบบไฟฟ้า 3 เฟส
ระบบไฟฟ้า 3 เฟสทำงานโดยอาศัยหลักการผลิตกระแสไฟฟ้าสลับผ่านเครื่องกำเนิดที่มีขดลวดทองแดง 3 ชุดวางห่างกัน 120 องศาบนวงกลม โดยมีสนามแม่เหล็กหมุนตรงกลาง เมื่อสนามแม่เหล็กหมุนผ่านขดลวดแต่ละชุด จะเกิดการเหนี่ยวนำไฟฟ้าและผลิตกระแสไฟฟ้ากระแสสลับขึ้นมาตามลำดับ ส่งผลให้ระบบไฟฟ้ามีความต่อเนื่องและเสถียร
ระบบไฟฟ้า 3 เฟส กับ 1 เฟสต่างกันอย่างไร
ความแตกต่างหลักระหว่างระบบไฟ 1 เฟสกับ 3 เฟส คือ ระบบไฟฟ้า 1 เฟสใช้สายไฟเพียง 2 เส้น คือ สายไลน์ 1 เส้น และสายนิวทรอล 1 เส้น โดยมีแรงดันไฟฟ้าอยู่ที่ 220-230 โวลต์ เหมาะสำหรับอุปกรณ์ไฟฟ้าขนาดเล็ก เช่น เครื่องใช้ไฟฟ้าในบ้าน
ในขณะที่ระบบไฟฟ้า 3 เฟสใช้สายไฟ 4 เส้น คือ สายไลน์ 3 เส้น และสายนิวทรอล 1 เส้น ซึ่งสามารถรองรับโหลดไฟฟ้าที่สูงขึ้น เหมาะสำหรับโรงงานอุตสาหกรรมและธุรกิจที่ต้องการพลังงานไฟฟ้าสม่ำเสมอ
ข้อดีของการใช้ระบบไฟฟ้า 3 เฟส
ระบบไฟฟ้า 3 เฟสมีข้อดีหลายประการที่ทำให้เป็นทางเลือกยอดนิยมสำหรับภาคอุตสาหกรรมและอาคารขนาดใหญ่ ดังนี้
1. ช่วยประหยัดค่าไฟฟ้า
ระบบไฟฟ้า 3 เฟสสามารถจ่ายกระแสไฟฟ้าได้มากกว่าระบบไฟฟ้า 1 เฟส จึงเหมาะสำหรับโรงงานอุตสาหกรรม หรือพื้นที่ที่ต้องใช้พลังงานไฟฟ้าหลายจุดพร้อมกัน ระบบนี้ช่วยกระจายไฟฟ้าไปยังแต่ละจุดอย่างสมดุล โดยแต่ละเฟสจะถูกจ่ายไปยังอุปกรณ์ไฟฟ้าในตำแหน่งต่าง ๆ อย่างเหมาะสม ป้องกันการใช้ไฟฟ้าเกินกำลัง ทำให้ระบบมีความเสถียร และช่วยลดค่าใช้จ่ายด้านพลังงานเมื่อเทียบกับระบบไฟฟ้า 1 เฟส
2. เพิ่มประสิทธิภาพการทำงานของเครื่องจักร
เครื่องจักรและอุปกรณ์ไฟฟ้าที่ใช้ไฟฟ้า 3 เฟสทำงานได้ราบรื่นกว่า เพราะได้รับพลังงานไฟฟ้าอย่างต่อเนื่อง ไม่มีปัญหาไฟตก หรือไฟกระชาก เมื่อเครื่องจักรในโรงงานทำงานได้ต่อเนื่อง ก็สามารถผลิตชิ้นงานที่มีคุณภาพสม่ำเสมอ ลดของเสียในกระบวนการผลิต และช่วยยืดอายุการใช้งานของอุปกรณ์ไฟฟ้าทั้งระบบ
3. พลังงานไฟฟ้าเสถียรมากขึ้น
ระบบไฟฟ้า 3 เฟสสามารถจ่ายไฟฟ้าได้อย่างสม่ำเสมอและคงที่ พลังงานไฟฟ้าจึงมีความเสถียร และหากใช้งานร่วมกับเครื่องสำรองไฟ จะช่วยลดปัญหาไฟกระชากหรือไฟตก ซึ่งเป็นปัญหาที่พบได้บ่อยในระบบไฟฟ้า 1 เฟส และเป็นสาเหตุหลักที่ทำให้อุปกรณ์ไฟฟ้าเสียหาย
4. ใช้ไฟฟ้าน้อยลงกว่าเดิม
หากต้องใช้งานเครื่องใช้ไฟฟ้าที่ต้องการกระแสไฟสูง หรือเครื่องจักรขนาดใหญ่ การใช้ระบบไฟฟ้า 1 เฟสอาจทำให้ต้องจ่ายไฟเกินความจำเป็น แต่หากเลือกใช้ระบบไฟฟ้า 3 เฟส กระแสไฟจะถูกกระจายอย่างสมดุล โดยแต่ละเฟสจะช่วยกันจ่ายพลังงาน ลดภาระของสายไฟแต่ละเส้น ส่งผลให้ไม่ต้องส่งกระแสไฟฟ้ามากเท่ากับการใช้ระบบไฟฟ้า 1 เฟส
5. ไม่ต้องซ่อมบำรุงบ่อย ๆ
อย่างที่บอกว่า ระบบไฟฟ้า 3 เฟส มีความเสถียรและต่อเนื่อง ส่งผลให้ระบบไฟฟ้าทำงานได้อย่างราบรื่นตามศักยภาพของอุปกรณ์ ช่วยลดความเสี่ยงของไฟตกหรือไฟกระชาก ทำให้อุปกรณ์ไฟฟ้ามีอายุการใช้งานยาวนานขึ้น และคงประสิทธิภาพการทำงานได้ดียิ่งขึ้น
ระบบไฟฟ้า 3 เฟส เป็นระบบที่มีประสิทธิภาพสูงเหมาะสำหรับงานอุตสาหกรรมและอาคารที่ต้องการใช้พลังงานมาก ข้อดีหลัก ๆ ของระบบนี้ คือความสามารถในการส่งพลังงานปริมาณมากอย่างต่อเนื่อง ช่วยประหยัดค่าไฟฟ้า เพิ่มประสิทธิภาพการทำงานของเครื่องจักร ให้พลังงานไฟฟ้าที่เสถียร และลดค่าใช้จ่ายในการซ่อมบำรุง ระบบไฟฟ้า 3 เฟสจึงเป็นการลงทุนที่คุ้มค่าสำหรับอุตสาหกรรมขนาดใหญ่
หากคุณกำลังวางแผนติดตั้งระบบไฟฟ้าสำหรับโรงงาน หรืออาคารพาณิชย์ การเลือกใช้ไฟฟ้า 3 เฟสร่วมกับอุปกรณ์คุณภาพดีจะช่วยยกระดับประสิทธิภาพการทำงานและประหยัดค่าใช้จ่ายในระยะยาว TETA INTERTRADE จำหน่ายอุปกรณ์ระบบกราวด์คุณภาพสูง ได้มาตรฐาน มอก. พร้อมให้คำปรึกษาเกี่ยวกับการติดตั้งระบบไฟฟ้าแรงสูง-แรงต่ำโดยทีมช่างผู้เชี่ยวชาญ เพื่อให้ระบบไฟฟ้าของคุณมีความปลอดภัยสูงสุด สั่งซื้อและสอบถามข้อมูลเพิ่มเติม โทร 02-068-9690 หรือ 086-308-3741
