สายไฟฟ้าแรงสูงเป็นอุปกรณ์สำคัญในระบบส่งจ่ายไฟฟ้าที่ต้องเลือกใช้ให้เหมาะสมกับการใช้งานและสภาพแวดล้อมการติดตั้ง เพราะมีผลโดยตรงต่อประสิทธิภาพ ความเสถียร และความปลอดภัยของระบบไฟฟ้าในระยะยาว การเลือกใช้สายไฟฟ้าแรงสูงที่ไม่เหมาะสมอาจนำไปสู่ปัญหาและอันตรายที่ร้ายแรงได้ มาทำความเข้าใจเกี่ยวกับสายไฟฟ้าแรงสูง ประเภท ส่วนประกอบ และวิธีเลือกใช้สายไฟฟ้าที่ถูกต้องกันดีกว่า
สายไฟฟ้าแรงสูง คืออะไร
สายไฟฟ้าแรงสูง คือ สายตัวนำไฟฟ้าที่ออกแบบมาเป็นพิเศษสำหรับระบบไฟฟ้าที่มีแรงดันตั้งแต่ 1,000 โวลต์ขึ้นไป ประกอบด้วยตัวนำไฟฟ้าที่ทำจากวัสดุนำไฟฟ้าคุณภาพสูง และมีฉนวนหุ้มหลายชั้นเพื่อป้องกันการรั่วไหลของกระแสไฟฟ้า รวมถึงมีชั้นป้องกันพิเศษเพื่อรับมือกับสภาพแวดล้อมและความเครียดทางไฟฟ้าที่สูง
สายไฟฟ้าแรงสูง มีกี่ประเภท
สายไฟฟ้าแรงสูงสามารถแบ่งตามลักษณะการใช้งานและการติดตั้งได้เป็นหลายประเภท ดังนี้
1. สายไฟฟ้าแรงสูงแบบเปลือย (Bare Conductor)
สายไฟฟ้าแรงสูงแบบเปลือยเป็นสายไฟที่ไม่มีฉนวนหุ้ม นิยมใช้ในระบบสายส่งกำลังไฟฟ้าภายนอกอาคาร โดยต้องติดตั้งบนลูกถ้วยฉนวนที่มีคุณภาพสูง สายประเภทนี้มักทำจากอะลูมิเนียมหรือทองแดง มีความแข็งแรงทนทาน และมีต้นทุนต่ำกว่าสายหุ้มฉนวน แต่ต้องติดตั้งในที่โล่งและมีระยะห่างที่ปลอดภัย
2. สายไฟฟ้าแรงสูงแบบหุ้มฉนวน (Insulated Cable)
ายไฟฟ้าแรงสูงแบบหุ้มฉนวนออกแบบมาสำหรับการติดตั้งในพื้นที่จำกัดหรือต้องการความปลอดภัยสูง เช่น ภายในอาคาร ใต้ดิน หรือใต้น้ำ มีฉนวนหุ้มหลายชั้นเพื่อป้องกันการรั่วไหลของกระแสไฟฟ้า ทนต่อความร้อนและความชื้น แต่มีราคาสูงกว่าแบบเปลือย
สายไฟฟ้าแรงสูง ทําจากวัสดุชนิดใด
สายไฟฟ้าแรงสูงมีส่วนประกอบสำคัญที่ออกแบบมาเป็นพิเศษเพื่อรองรับแรงดันไฟฟ้าสูงและให้ความปลอดภัยสูงสุด ซึ่งสายไฟฟ้าแรงสูง ทําจากวัสดุชนิดใดบ้างนั้น ดูได้ดังนี้
- ตัวนำไฟฟ้า : ตัวนำไฟฟ้าเป็นส่วนที่ทำหน้าที่นำกระแสไฟฟ้า มักผลิตจากทองแดงหรืออะลูมิเนียมคุณภาพสูง โดยทองแดงจะมีคุณสมบัติการนำไฟฟ้าที่ดีกว่าและทนต่อการกัดกร่อน แต่มีราคาสูง ส่วนอะลูมิเนียมมีน้ำหนักเบากว่าและราคาถูกกว่า นิยมใช้ในสายส่งระยะไกล ตัวนำอาจมีการตีเกลียวหลายเส้นเข้าด้วยกันเพื่อเพิ่มความยืดหยุ่นและความสามารถในการรับกระแสไฟฟ้า
- ฉนวน : ชั้นฉนวนเป็นส่วนสำคัญที่หุ้มรอบตัวนำไฟฟ้า ทำหน้าที่ป้องกันการรั่วไหลของกระแสไฟฟ้าและป้องกันอันตรายจากไฟฟ้าดูด โดยทั่วไปนิยมใช้วัสดุประเภท XLPE (Cross-Linked Polyethylene) เนื่องจากทนความร้อนได้สูง มีความคงทนต่อสภาพแวดล้อม และมีคุณสมบัติเป็นฉนวนที่ดี หรืออาจใช้ EPR (Ethylene Propylene Rubber) ในกรณีที่ต้องการความยืดหยุ่นสูง หรือ PVC สำหรับการใช้งานทั่วไปที่ไม่ต้องการความทนทานสูงมาก
- เปลือกนอก : เปลือกนอกเป็นชั้นสุดท้ายที่หุ้มทับฉนวน ทำหน้าที่ป้องกันความเสียหายทางกายภาพ เช่น การขูดขีด แรงกระแทก และสภาพแวดล้อมภายนอก มักผลิตจากวัสดุประเภท PVC หรือ PE (Polyethylene) ที่ผ่านการเติมสารป้องกัน UV และสารต้านการลามไฟ ในกรณีที่ต้องการความแข็งแรงพิเศษ อาจมีการเสริมเกราะโลหะหรือเทปเหล็กเพิ่มเติมระหว่างชั้นฉนวนและเปลือกนอก
เลือกใช้สายไฟฟ้าให้เหมาะกับการใช้งาน ต้องดูอะไรบ้าง
การเลือกสายไฟฟ้าแรงสูงที่เหมาะสมต้องพิจารณาหลายปัจจัย เพื่อให้การใช้งานมีประสิทธิภาพและปลอดภัยสูงสุด โดยสิ่งที่ต้องดู มีดังนี้
1. แรงดันไฟฟ้า
การเลือกใช้สายไฟฟ้าให้เหมาะกับการใช้งาน ต้องเลือกสายไฟที่ทนแรงดันได้สูงกว่าแรงดันใช้งานอย่างน้อย 20% เพื่อรองรับแรงดันเกินที่อาจเกิดขึ้น เช่น ระบบ 22 kV ควรใช้สายไฟที่ทนแรงดันได้ 24 kV หรือมากกว่า เพื่อความปลอดภัยและอายุการใช้งานที่ยาวนาน
2. ประเภทของฉนวน
การเลือกฉนวนต้องพิจารณาสภาพแวดล้อมการใช้งาน เช่น พื้นที่เปียกชื้นควรใช้ฉนวน XLPE พื้นที่อุณหภูมิสูงควรใช้ฉนวน EPR และพื้นที่ทั่วไปอาจใช้ฉนวน PVC ที่มีราคาประหยัดกว่า แต่ต้องได้มาตรฐานการใช้งาน
3. ความจุของกระแสไฟฟ้า
ต้องเลือกขนาดสายไฟที่รองรับกระแสไฟฟ้าได้มากกว่าความต้องการใช้งานสูงสุดประมาณ 25% เพื่อรองรับการขยายตัวในอนาคตและป้องกันความร้อนสะสมที่อาจทำให้ฉนวนเสื่อมสภาพเร็ว
4. ความยาวของสายไฟ
ความยาวของสายไฟมีผลต่อแรงดันตกและการสูญเสียกำลังไฟฟ้า จึงต้องคำนวณขนาดสายให้เหมาะสมกับระยะทาง โดยสายที่ยาวมากอาจต้องใช้ขนาดใหญ่ขึ้นเพื่อลดการสูญเสีย
5. มาตรฐานของสายไฟ
สิ่งสำคัญในการเลือกใช้สายไฟฟ้าให้เหมาะกับการใช้งาน นั่นก็คือการเลือกใช้สายไฟที่ได้รับการรับรองมาตรฐานอุตสาหกรรม (มอก.) และมาตรฐานสากล เช่น IEC หรือ ANSI เพื่อความมั่นใจในคุณภาพและความปลอดภัย รวมถึงต้องตรวจสอบการรับประกันและความน่าเชื่อถือของผู้ผลิต
ซื้อสายไฟฟ้าแรงสูง ต้องซื้อได้ที่ไหน
การเลือกซื้อสายไฟฟ้าแรงสูงควรซื้อจากผู้จำหน่ายที่ได้รับการรับรองและมีความน่าเชื่อถือ TETA INTERTRADE เป็นผู้จำหน่ายอุปกรณ์ไฟฟ้าแรงสูงครบวงจร ไม่ว่าจะเป็น เสาไฟฟ้าแรงสูง จำหน่ายสายไฟฟ้าแรงสูงคุณภาพมาตรฐาน มอก. พร้อมทีมผู้เชี่ยวชาญให้คำปรึกษาในการเลือกใช้สายไฟให้เหมาะสมกับการใช้งาน และบริการหลังการขายที่ครบครัน สนใจสั่งซื้อและสอบถามข้อมูลเพิ่มเติม โทร 02-068-9690 หรือ 086-544-3647
